2 February, 2023

Zaburzenia odżywiania - Czym są zaburzenia odżywiania?

Rozpowszechniany w social mediach kanon piękna ludzkiego ciała, przybierający postać szczupłej, wysportowanej sylwetki, a także wyidealizowany obraz ludzkiego ciała, stał się przyczyną występowania na szeroką skalę zaburzeń związanych z odżywianiem.

autor artykułu

Hrabia

Rozpowszechniany w social mediach kanon piękna ludzkiego ciała, przybierający postać szczupłej, wysportowanej sylwetki, a także wyidealizowany obraz ludzkiego ciała, stał się przyczyną występowania na szeroką skalę zaburzeń związanych z odżywianiem. Szczególnie zauważyć to można u młodych osób. Zaburzenia odżywiania to problem złożony a źródło ich występowania może mieć różnorakie podłoże. Czym są zaburzenia odżywiania? Jakie najczęściej wyróżniamy? Jakie są pierwsze objawy?

Czym są zaburzenia odżywiania?

Zaburzenia odżywiania to nic innego jak grupa schorzeń, które są ściśle związane z nieprawidłowymi zachowaniami żywieniowymi. Występowanie ich ściśle powiązane jest z obecnością pewnego rodzaju zaburzeń psychicznych. Zaburzenia odżywiania wpływają negatywnie nie tylko na zdrowie i kondycję fizyczną, ale również na relacje ze społeczeństwem.

Najczęściej występujące zaburzenia odżywiania - anoreksja, bulimia i ortoreksja

Zaburzenia odżywiania rodzaje to najczęściej anoreksja, bulimia, a także ortoreksja. Poniżej pokrótce przedstawimy, czym charakteryzuje się każde z tych schorzeń.

Osobom cierpiącym na anoreksję zależy na utracie oraz utrzymaniu niskiej masy ciała. W tym celu ograniczają ilość spożywanych przez nich kalorii. W sytuacji, gdy przyjęta wraz z pożywieniem ilość kalorii wydaje się dla nich za duża, niwelują ją poprzez restrykcyjne ćwiczenia fizyczne, wywoływane wymioty czy też przyjmowanie leków np. przeczyszczających.

Bulimia to zaburzenie, które przebiega dwuetapowo. Pierwszy etap to często powracające momenty spożywania dużej ilości jedzenia w krótkim czasie. Konsekwencją tego jest etap oczyszczenia organizmu ze zbyt dużej ilości spożytego pożywienia. Etap ten polega zazwyczaj na prowokowaniu wymiotów.

Zaburzenia odżywiania (ortoreksja) polega natomiast na obsesyjnym kontrolowaniu jakości spożywanego pożywienia. Osoby cierpiące na tę przypadłość wybierają do spożycia tylko zdrowe jedzenie. W odróżnieniu od anoreksji i bulimii jej celem nie jest utrata zbędnych kilogramów, tylko zachowanie zdrowia, uniknięcie chorób oraz przedłużenie życia.

Występują również inne mniej znane zaburzenia odżywiania np. żarłoczność psychiczna atypowa. Zaburzenie to występuje wtedy, gdy u osoby chorej można zaobserwować objawy bulimii, ale nie wszystkie, np. napady niepohamowanego jedzenia występują nieregularnie.

Dieta w leczeniu anoreksji

Odpowiednia dieta przy anoreksji to warunek konieczny do odzyskania prawidłowych funkcji zdrowotnych organizmu. Jej głównym zadaniem jest przywrócenie prawidłowej masy ciała, cofnięcie skutków spowodowanych niedożywieniem organizmu. Przy jej pomocy u osoby chorej utrwalane są zasady prawidłowego odżywiania. Odpowiednia dieta wraz z leczeniem psychologicznym zapobiega także występowaniu nawrotom choroby.

Kaloryczność diety osób zmagających się z anoreksją powinna wynosić ok. 2000 kcal dziennie. W miarę upływu czasu oraz po zauważonej poprawie stanu zdrowia kaloryczność może się zmieszać i oscylować w granicach indywidualnego zapotrzebowania osoby chorej.

Rola psychologa w leczeniu anoreksji

Leczenie zaburzeń odżywiania w tym anoreksji ma na celu przywrócenie prawidłowej masy pacjenta oraz utrwalenie u niego prawidłowych zasad żywieniowych. Zazwyczaj leczenie polega również na pozbyciu się wynikających z niedożywienia problemów zdrowotnych. Główną rolę w osiągnięciu tych celów jest leczenie psychologiczne. Ma ono za zadanie wyeliminować negatywne mylenie o jedzeniu.

Co więcej, leczenie psychologiczne pomaga pacjentowi zmienić sposób postrzegania swojej sylwetki oraz wymagania co do jej wyglądu. W tym celu psycholog stara się poznać problem, który stał się źródłem choroby. Pomaga znaleźć pacjentowi inny sposób radzenia sobie z negatywnymi emocjami, które doprowadziły do choroby, ale również i tymi, które jej towarzyszą.

Zdrowa i zbilansowana dieta

Osoby cierpiące na zaburzenia odżywiania powinny wypracować u siebie zasady odżywiania oparte na zdrowej i zbilansowanej diecie. Przede wszystkim w ciągu dnia powinny spożywać 4-5 posiłków w odstępach nie dłuższych niż 3 godziny. Powinny pić co najmniej 1,5 litra wody dziennie. W posiłkach powinny dominować pełne witamin i minerałów warzywa i owoce.

Z diety należy całkowicie wyeliminować wysoko przetworzone produkty, słone przekąski, słodycze. Warto ograniczyć ilość spożywanej soli, a także białego cukru. Unikamy spożywania tłustych gatunków mięs. Spożywamy produkty, które są źródłem zdrowych tłuszczy np. ryby. Zwiększamy w diecie ilość produktów z błonnikiem. Unikamy spożywania alkoholu. Ograniczamy spożywanie smażonych potraw. Wybieramy te duszone lub gotowane na parze.

Obserwuj swoje otoczenie, bądź wrażliwy na pierwsze sygnały u bliskich

Pierwsze objawy zaburzeń odżywiania nigdy nie wyglądają tak samo. Pojawiają się stopniowo i są niezwykle trudne do zaobserwowania. Dlatego tak ważną rolę odgrywa tu środowisko, w którym przebywa osoba zmagająca się z tą chorobą. Pierwsze objawy często nieświadomie ukrywane są przez chorego.

Dlatego to osoby z najbliższego środowiska są w stanie zaobserwować pewne zmiany w zachowaniu oraz sposobie bycia chorego sugerujące występowanie problemu z odżywianiem. Na co w szczególności należy zwrócić uwagę? Występuje kilka najczęściej powtarzających się schematów u osób chorych. Po pierwsze zaczynają się one odchudzać i mimo wyraźnych efektów wprowadzają nowe ograniczenia żywieniowe.

Osoba chora może też zjadać bez wyraźnego powodu duże porcje jedzenia naraz. Osoba chora traci kontakt z rówieśnikami. Coraz częściej deklaruje, że jadła na mieście. Odmawia jedzenia posiłków w towarzystwie. Coraz częściej zaczyna sięgać po preparaty moczopędne albo przeczyszczające. Co więcej, często chodzi do toalety i spędza tam dużo czasu. Zwłaszcza po jedzeniu. Garderoba osoby zmagającej się z zaburzeniami odżywiania wyróżnia się dużą ilością ubrań maskujących wygląd sylwetki.

Jeśli zauważysz te lub podobne objawy u kogoś ze swoich najbliższych, nie zwlekaj tylko, reaguj!

Na szczęście zaburzenia odżywiania nie są już tematem temu. Osoby, które są na dobrej drodze do wyleczenia chętnie opowiadają o swojej historii walki z chorobą. Pragną podzielić się swym doświadczeniem z innymi i pokazać im, że nie ma się czego wstydzić! W sieci można znaleźć coraz więcej miejsc, w których poruszane są tematy np. blog anoreksja albo zaburzenia odżywiania.